BETON/ ÇİMENTO

BETON/ ÇİMENTO

Hazır betonla Avrupa’dan yaklaşık 70 yıl sonra tanışan Türkiye, bugün hazır beton üretim miktarıyla dünyada önemli bir yerdedir. Türkiye Hazır Beton Birliğinin (THBB) kurulduğu 1988 yılında yıllık 1,5 milyon metreküp beton üretilmekte iken son 32 yılda üretim artmış ve 2017 yılında 115 milyon metreküp üretim ile zirveye ulaşılmıştır. Son yıllarda inşaat sektöründeki yavaşlamayla birlikte beton üretiminde daralma meydana gelmiş ve 2019 yılında 77* milyon metreküp beton üretilmiştir. Türkiye bu büyüme performansıyla beton üretiminde Avrupa birinciliğini 2009’dan bu yana korumaya devam etmiş; Çin ve ABD’nin ardından dünyanın üçüncü en büyük hazır beton üreticisi konumuna gelmiştir. Avrupa Hazır Beton Birliğinden (ERMCO) aldığımız 2019 yılı verilerine göre Avrupa Birliği üyesi bütün ülkelerin toplam üretim miktarı 260 milyon metreküp iken, Türkiye tek başına 77* milyon metreküp beton üretmektedir. Bu üretim miktarı ile Türkiye, AB ülkeleri arasında birinci iken Almanya 53,5 milyon metreküp üretim ile ikinci, Fransa 40,3 milyon metreküp üretim ile üçüncüdür. AB ülkelerinde ortalama kişi başı hazır beton üretimi 0,6 metreküp iken Türkiye’de kişi başı hazır beton üretimi 0,8 metreküptür. Sadece miktar açısından değil kullanılan betonların dayanım sınıflarında da Türkiye öndedir. Kullanılan betonların dayanım sınıflarına bakıldığında; C25/30-C30/37 dayanım sınıflarında %69,5 ile Türkiye, %61 olan AB ortalamasının üstündedir. C35/45 ve üstü dayanım sınıflarında ise Türkiye %25 ile %14,0 olan AB ortalamasının üstündedir.
Bununla birlikte işçi sağlığı ve iş güvenliği sektörle paralel gelişim gösterememiştir. Alınan önlemler yetersiz kalmış dolayısıyla sektördeki iş kazası raporları incelendiğinde ciddi oranlarla karşılaşılmıştır. Teknik önlemler dışında Türkiye ve Avrupa arasında göze çarpan en önemli fark ise Türk halkının genelinde hâkim olan eksikliği kabul etmeme ve “bana bir şey olmaz” yaklaşımıdır. Yapılan tespitler neticesinde çalışmanın amacı hazır beton tesislerindeki iş güvenliği açıklarını tespit etmek ve çözüm önerileri sunmak olarak belirlenmiştir. Çalışma kapsamında Türkiye ve Hollanda’da hazır beton üretimi yapan tesisler gezilmiş, tesislerdeki kilit personel ile görüşülmüş ve üretimin her safhası iş güvenliği açısından incelenmiştir. Bu bildiride bu çalışmanın sonuçları özetlenmekte ve sektördeki potansiyel tehlikeler önleme yöntemleri ile beraber sunulmaktadır.
Beton / Çimento santrallerinde Tehlikeli Madde Faaliyet Belgesi Düzenlenmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönerge” ile hazır beton üreten firmalarının, araç ve iş makinelerinde kullanılmak üzere işletmelerine gelen akaryakıt miktarı yıllık 50 tonu geçtiği sürece asgari Alıcı / Boşaltan olarak Tehlikeli Madde Faaliyet Belgesi (TMFB) alması zorunludur. Bu Yönergeye göre TFMB alan işletmelerin “Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanı (TMGD) Hakkında Tebliğ kapsamında tehlikeli madde güvenlik danışmanı bulundurma veya hizmet alma zorunluluğu bulunmaktadır. Tehlikeli Madde Faaliyet Belgesi alınması ve danışmanlık hizmetleri için Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından bulundukları bölgelerde yetkilendirilmiş Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanlığı Kuruluşları hizmet vermektedirler.